Çin hakkında tüm dünyada en çok merak edilen konulardan biri de yüksek öğrenimdir. Özellikle Çin’in ekonomisi büyümeye başladıkça ve Çin uluslararası piyasaya açıldıkça Çin üniversitelerine olan rağbet de arttı. Birçoğumuz Avrupa ve Amerikan eğitim modellerine ve üniversitelerine aşinayken, Çin hakında fikir sahibi olan çok az insan var. Bu yüzden bu yazımızda size Çin’deki eğitim ve öğretimden, üniversitelerden bahsedeceğiz.
Çin’de yüksek öğrenim, yani üniversiteye ya da yüksek lisansa gitmek zorunlu değil. Ancak bizde 12 yıllık zorunlu eğitim var. Yani insanlar ilkokul, ortaokul ve liseyi bitirmek zorunda.
Çinliler için eğitim kalitesi, okunan okul, bölüm, okulun sağladığı imkanları ve daha birçok konu çok önemlidir. Hatta söyleyebiliriz ki birçok Çinli ailede tüm aile fertleri (anne, baba, dede, anneanne, babaanne) sadece çocuklarını daha iyi bir okula ya da üniversiteye gönderebilmek için para biriktirir. Zaten genellikle Çinliler eğitim ve seyahat için para harcarlar.
Çin’in genelinde üniversite mezuniyet oranı Batı Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında sadece %26’da kalıyor. Ancak Çin’in %26’sı yaklaşık olarak 300 milyon insana tekabül ettiğini düşünürseniz aslında hiç fena değil. Bu oran özellikle Beijing, Shanghai, Zhejiang ve Tianjin’de oldukça yüksek.
Çin’de toplamda 3000’den fazla üniversite ve yüksek öğrenim akademileri var. Bu üniversitelerin hepsi aynı türde ve klasmanda değil tabii ki. Bazı üniversiteler birçok açarak bölgesel eğitime yatırım yaparken, bazıları da farklı endüstri gruplarına ya da iş kollarına yoğunlaşıyor. Mesela tekstil üniversitesi, yabancı dil üniversitesi, havacılık üniversitesi vb. Gibi. Çin’de sadece 2018 yılında üniversitelere kayıtlı toplam 28.9 milyon öğrenci vardı.
Çin’deki 1000 üniversitenin tamamında aynı düzeyde eğitim verilmiyor tabii ki. Ancak Çin’in kendi içerisinde C9 olarak sınıflandırdığı, ABD’de Ivy League’e benzeyen, bir dereceyle Çin’in en iyi üniversitelerini sıralayabiliriz. Times Higher Education dünya sıralamasında ilk 200’de 12 Çin üniversitesini sıralarken, Shanghai Ranking’de 24 üniversite ilk 200’de yer alabildi. Türkiye’nin her iki ranking sisteminde ilk 200’de üniversitesi bulunmadığını unutmayalım.
Eğitim, özellikle yüksek öğrenim günümüz Çin toplumuda çok önemli bir yere sahip. Her yıl milyonlarca öğrenci en iyi üniversitelere yerleşebilmek için yarışıyor. Bu arada da Çin üniversitelerinin dünyadaki prestiji ve nüfuzu giderek artıyor. Bu yüzden ileride çok daha eğitimli ve nitelikli bir Çin toplumu göreceğiz.